Peter Nissen

Prof. dr. Peter Nissen (1957) was hoogleraar Spiritualiteitsstudies aan de Radboud Universiteit Nijmegen en proponent in de Remonstrantse Broederschap. Hij studeerde theologie en kerkgeschiedenis in Nijmegen en promoveerde in 1988 cum laude in Amsterdam. Hij doceerde kerkgeschiedenis aan verschillende theologische opleidingen, was bijzonder hoogleraar Cultuur in Brabant aan de Katholieke Universiteit Brabant, hoogleraar Kerkgeschiedenis/Geschiedenis van het christendom aan de Katholieke Universiteit Nijmegen, hoogleraar Cultuurgeschiedenis van het christendom aan de Universiteit van Tilburg en hoogleraar Cultuurgeschiedenis van de religiositeit en (sinds 2012) hoogleraar Spiritualiteitsstudies aan de Radboud Universiteit Nijmegen.

Peter Nissen is onder meer voorzitter van NOSTER, de landelijke onderzoekschool voor theologie en religiewetenschappen, redactievoorzitter van het wetenschappelijke tijdschrift Trajecta. Religion, Culture and Society in the Low Countries, redactielid van het tijdschrift Speling en redacteur van de boekenreeks Studies in Theology and Religion. Hij is associate member van het Centre for Spirituality aan de University of Kent (UK) en lid van het Centre for Thanatology (Nijmegen).

In 2010 werd hij, komend vanuit de rooms-katholieke kerk, vriend van de Remonstrantse Broederschap en in 2013 lid. In 2014 werd hij bevestigd als proponent. Begin 2022 besloot hij terug te keren naar de katholieke kerk.

Zijn wetenschappelijke belangstelling gaat uit naar de historische ontwikkeling van verschillende vormen van religiebeleving – van volksreligiositeit tot mystiek – en hun culturele uitdrukkingsvormen. De nadruk ligt daarbij op de religie- en spiritualiteitsgeschiedenis van Europa na de middeleeuwen. Nissen is sterk geïnteresseerd in de actuele veranderingen in religiositeit en spiritualiteit en hun relatie tot traditionele vormen. Daarnaast publiceert hij over de relatie tussen cultuur en kunst (vooral literatuur), religie en spiritualiteit. Huidige zwaartepunten in zijn onderzoek zijn de religieuze cultuur rond sterven, dood en rouwen en de geschiedenis van het vrijzinnige christendom.

Voor een overzicht van zijn publicaties, zie de ‘Kennisbank’ op de website van de Radboud Universiteit; intikken: Nissen).

Enkele recente publicaties:

  • Nissen, P.J.A. (2014), Kerk zijn in het teken van de hoop. Zoetermeer: Meinema (in de reeks Goddeeltjes).
  • Nissen, P.J.A. (2014). Old Forms, New Motives? Spirituality in Traditional Forms of Catholic Popular Devotion. In E.H. Hense, F.P.M. Jespers & P.J.A. Nissen (Eds.), Present-Day Spiritualities. Contrasts and Overlaps (Studies in Theology and Religion, 18) (pp. 63-79). Leiden – Boston: Brill.
  • Nissen, P.J.A. (2013). Words for the final hour. On deathbed prayer in the Christian tradition. In E. Venbrux e.a. (Ed.), Changing European Death Ways Vol. 1. Death Studies (pp. 85-103). Münster-Zürich: LIT Verlag.
  • Nissen, P.J.A. (2013). A Dancing God. Reflections on a Passage in Marie Noël’s ‘Notes intimes’ (1959). In E. Adamiak & M.-Th. Wacker (Eds.), Feministische Theologie in Europa – mehr als ein halbes Leben. Ein Lesebuch für Hedwig Meyer-Wilmes / Feminist Theology in Europe – More than Half a Life. A Reader in Honour of Hedwig Meyer-Wilmes Vol. 25. Theologische Frauenforschung in Europa (pp. 262-274). Münster-Berlin: LIT Verlag.
  • Nissen, P.J.A. (2012). The holistic (r)evolution. Contemporary transformations of religiosity in the Netherlands. In M. Kalsky & P.J.A. Nissen (Eds.), A glance in the mirror. Dutch and Polish religious cultures (pp. 23-37). Münster-Berlin-Wien-London: LIT Verlag.
  • Nissen, P.J.A. (2011). De heiligheid van dingen. Over materialiseringen van het sacrale. In P. Versnel-Mergaerts & L. van Tongeren (Eds.), Heilig, heilig, heilig. Over sacraliteit in kerk en cultuur (pp. 195-213). Heeswijk: Abdij van Berne.
  • Nissen, P.J.A. (2010). Het verlangen naar de hemel. Culturele representaties van oude en nieuwe vormen van religiositeit in de negentiende eeuw. De Negentiende Eeuw, 34(2), 113-124.