Jubileum Hongaars Unitarische Kerk (1568-2018)

Op 13 januari 2018 is het 450 jaar geleden dat de theoloog en filosoof David Ferenc het edict van Torda opstelde. Het betekende vrijheid van godsdienst en een grote mate van religieuze verdraagzaamheid in het zelfstandige vorstendom Transsylvanië, ingeklemd tussen west en oost Europa.
Een oud vrijzinnig protestants kerkgenootschap ontstaan op de fundering van Erasmus en de vrijdenker Socinus. In een lange traditie steeds open naar  wetenschap, kunst en cultuur. Met de nadruk op de eenheid van God (Unitas) werden deze vrije protestanten als ketters later fel vervolgd, gemarteld en gedood.  Verwant met de geschiedenis van de Remonstranten, bouwden ook deze christelijke Unitariërs mee aan het grote internationale netwerk van de IARF, opgericht in Boston 1900. (International Association for Religious Freedom)
Wederzijdse inspiratie leidde tot een aantal gemeentecontacten, waaronder de Remonstrantse gemeente in Utrecht met de Unitarische gemeente van Sf. Gheorghe. Het geheugen van het oude Europa wordt eveneens fris gehouden door jaarlijkse deelname van een Unitarische student aan het project Bridging Gaps van de VU/ PThU.
Een aantal festiviteiten worden verdeeld over 2018 aangeboden. Allereerst de herdenking en viering van  het Edict van Torda in de Middeleeuwse stad Torda, in het huidige Roemenië. Er worden gasten verwacht uit Engeland, Amerika, Frankrijk en Nederland, waaronder mijn partner ds. Florus Kruyne en ikzelf naast uiteraard de nodige religieuze en politieke officials. Op 7 juli wordt in Cluj- Napoca het Center for Religious Freedom geopend. Naast onderzoek, ontmoeting en internationale uiwisseling is er een museum gehuisvest. Op 10 november is er een bijeenkomst in Deva. Op die dag 1579 overleed David Ferenc, in eenzame opsluiting vanwege zijn verlichte religieuze opvattingen. De synode  op 8 december – kijkt naar de toekomst met als thema: Unity in Diversity.
Zie verder hun website.

drs. Tina Geels, coördinator project Unitarisme AI.