Inspiratiedag contextueel bijbellezen, 19 september
Geschreven door Bert Dicou
LDC Protestantse Kerk Utrecht.
Op dinsdag 19 september a.s. organiseren Kerk in Actie, Arminius Instituut en het Centrum voor Contextuele Bijbelinterpretatie aan de VU/PThU een inspiratiedag. Deze dag is bedoeld voor iedereen die interesse heeft in de Bijbel en de verbinding met het dagelijkse leven en de context van Nederland of breder. Ervaringen uitwisselen, verdieping zoeken, netwerk creëren. Dat staat centraal tijdens deze dag. Wilt u zelf een ervaring delen van hoe u met de Bijbel werkt in uw context? Dat horen we graag, we hebben hiervoor ruim tijd. Wilt u hier aan bijdragen, geef dit dan aan in het aanmeldformulier. U kunt zich tot 8 september a.s. aanmelden voor deze dag via het formulier achter de link onderaan deze pagina.
Programma
10:00 Ontvangst met koffie en thee
10.30 Opening
10.40 Contextueel Bijbellezen in de praktijk
1.Platform Kerk en Aardbeving zoekt naar manieren om als kerk iets te betekenen in een context die bepaald wordt door gaswinning, aardbevingen, scheuren in muren en tussen mensen. Het platform wil met contextueel bijbellezen aan de slag onder de titel Op verhoal komen. Door plekken te creëren waar mensen hun verhaal kunnen vertellen, waar ze ‘op een bijbelverhaal komen’ en waar ze tot rust kunnen komen. Jacobine Gelderloos vertelt over de rol van de Bijbel in aardbevingsgebied.
2.Het Centrum voor Contextuele Bijbelinterpretatie (CCBI) richt zich op de wisselwerking tussen context en interpretatie. In welke context ontstaat welke interpretatie? Met welke gevolgen? Welke interpretaties zijn heilzaam? Hoe helpt het gesprek tussen contexten inzicht in teksten verder? VU-hoogleraar Peter-Ben Smit schetst het programma van het CCBI en laat zien hoe aandacht voor context een klassieke tekst als Markus 10,45 (‘De Mensenzoon is niet gekomen om gediend te worden maar om te dienen en zijn leven te geven als losgeld voor velen’) op een nieuwe manier kan laten verstaan.
11.45 In kleine groepjes ervaringen delen uit de praktijk
12.30 Lunch
13.15 Workshopronde 1
14.15 Pauze
14.30 Workshopronde 2
15.30 Afsluiting
Workshops
Workshop 1: Creatief faciliteren
Aan de hand van een korte bijbelstudie maken we kennis met verschillende creatieve werkvormen die kunnen helpen bij het faciliteren van het groepsproces. Deze workshop wordt gegeven door 2 uitgezonden medewerkers van Kerk in Actie: Inge Landman, werkzaam in Colombia en Martina Fraanje, uit Guatemala. Beiden hebben veel ervaring opgedaan met de methode Contextueel Bijbellezen in die beide landen en zullen hun ervaringen delen voor de praktijk in Nederland.
Workshop 2: Bijbellezen in Amsterdam-West
Op de pioniersplek Heilig Vuur West leest Willemien van Berkum de Bijbel met bezoekers in het café. Onder de naam spiritueel café ‘De Zoekende Ziel, zoeken mensen samen naar de overeenkomst tussen Bijbelverhalen en het leven van vandaag. Tijdens deze workshop zal ds. Willemien van Berkum vertellen over haar bezoekers, hoe ze met hen de Bijbel leest en wat de gesprekken rond de Bijbel opleveren voor de levens van de bezoekers.
Workshop 3: Bijbellezen in Nijkleaster
Bij de kleasterkuier – het programma dat Nijkleaster elke woensdagochtend aanbiedt – speelt de bijbel een belangrijke rol. Het begint al bij het ochtendgebed, waarin een psalm en een korte lezing klinken. Die lezing wordt niet gevolgd door een uitleg, maar door stilte. Later op de ochtend, tijdens de wandeling, krijgen de deelnemers een vraag om over te mijmeren en samen over te spreken. Die vraag is ontleend aan de bijbellezing en nodigt de deelnemers uit om een verbinding te leggen met hun eigen leven. Tijdens de lunch worden ervaringen en gedachten gedeeld in een kringgesprek. Deze eenvoudige opzet blijkt goed te werken, maar vergt een zorgvuldige voorbereiding. Welke bijbelteksten lenen zich ervoor om zo zonder uitleg gelezen te worden? En wat voor vragen stimuleren de deelnemers tot verdieping? In deze workshop gaan we zelf met teksten aan de slag. Deze workshop wordt gegeven door Saskia Leene van Nijkleaster.
Workshop 4: Grondvragen bij Contextueel Bijbellezen
Het aanbieden van ‘Contextueel bijbellezen’ in kerkelijke en buitenkerkelijke context veronderstelt dat het zinvol is bij geloofsvragen en levensvragen de Bijbel open te slaan en te zoeken naar verbinding tussen tekst en persoonlijke ervaring/sociale context. Waar is deze veronderstelling gebaseerd? Welke visie op de Bijbel ligt eraan ten grondslag? Welke verwachtingen leven er bij de aanbieders? Welke bij de deelnemers? Is het bekende CBL-woord ‘transformatie’ bruikbaar – wat betekent het, en welke veranderingen worden gezocht en gevonden? Overwegingen vanuit de theorie en de praktijk, met Bert Dicou en Hette Domburg.
Dr Bert Dicou doceert bijbelvakken en liturgie aan het Arminius Instituut. Dit jaar verschenen van hem en mede-auteurs Sigrid Coenradie en Anne Claar Thomasson-Rosingh twee boeken over bijbellezen: Weg met de Bijbel. Gids voor vrijzinnig bijbellezen en Re-Imagining the Bible for Today.
